Poëzie-Leestafel

...

  • Vergroot lettergrootte
  • Standaard lettergrootte
  • Verklein lettergrootte
Emma Crebolder

 

Recensie over de bundel 
 
Vergeten
 
Emma Crebolder


geschreven door Dettie
 
 

Emma Crebolder, geboren te Sint-Jansteen in Zeeuws-Vlaanderen, studeerde Duitse taal- en letterkunde. Na een verblijf van enkele jaren in Tanzania deed zij aan de universiteiten van Leiden en Keulen een studie Afrikaanse talen en Bantoeïstiek, met als hoofdvak Swahili. Crebolder woont tegen de helling van de Sint Pietersberg in Maastricht.
Zij publiceerde in literaire tijdschriften als De Gids, Maatstaf, Tirade en Het liegend Konijn. Van Hollands Maandblad is zij sinds 1994 vaste medewerker. Naast een zestal grotere bundels waaronder Zwerftaal (Bert Bakker) en Toegift (uitg. IJzer) verschenen kleinere uitgaven in de Slib-reeks, bij de Ravenbergpers, in de Signature-reeks, in de serie van de VLAM en bij Herik in de Zwarte Reeks.
Zij was initiatiefnemer van een literair café in Venlo. Thans is zij bestuurslid van de Stichting Poëziefestival Landgraaf. Dit alles staat op haar website te lezen en hieruit moge duidelijk zijn dat ze een zeer veelzijdig mens is.

In haar poëzie blijkt eveneens deze veelzijdigheid. Ze beschrijft een breed spectrum van onderwerpen maar wat vooral in haar gedichten tot uiting komt is het plezier hebben in taal. Ze speelt er mee zoals blijkt uit een fragment van het gedicht Dat niets vaststaat uit de bundel Toegift  (2006) een bijzondere bundel met als onderwerp kleinkinderen.

Zoals een kind huppelt, niet weet
dat het een oude dans bewaakt,
zo dansen later velen naar de pijpen
van wie hen iets hebben wijsgemaakt.

of zoals het fragment uit het gedicht  Oplijnen uit de bundel Golf (2003)

Golf is oefening in verdwijnen,
zich van de wereld afslaan,
geconcentreerd op niets dan
wat aarde, wat ruimte, op lijnen.

(Op 18 banen van het golfterrein maakt Emma Crebolder - in 18 gedichten - duidelijk wat sport met poëzie van doen heeft.) Zo heeft Crebolder meerdere themabundels geschreven.

 

Ook de bundel Vergeten  heeft een thema en wel het vergeten van woorden en namen van personen.
Op de flaptekst staat o.a.:

Toch schrijft Crebolder niet over het fenomeen vergeten als zodanig, maar is elk afzonderlijk gedicht een nieuwe poging om een overwinning op het vergeten te behalen. Elk  woord is een bouwsteen op weg naar dat ene woord dat vergeten dreigt te raken. De gedichten hebben dan ook geen titels, maar woorden voorafgegaan door een serie stippen die het aantal lettergrepen van het 'vergeten' woord aanduiden.

Iedereen kent dit bovenstaande natuurlijk, het zoeken naar een woord dat ver in je geheugen opgeslagen ligt. Wij kunnen dat aan elkaar vertellen en mogelijk wordt gezegd dat 'je kan merken dat je ouder wordt' maar Emma Crebolder weet het veel mooier te verwoorden zoals bijvoorbeeld in onderstaand gedicht

[....]

Niet kardemom, meergenaamd paradijskorrel,
niet rozemarijn niet salie niet komijn.
Vergeefs smaakpapillen oprichten,
want niet de tong maar de neus ruikt
de vluchtigheid van het kruid dat ik zoek
te noemen. Op markten waar men
'salaam' zegt zal het opduiken. Ruis
voor mij uit naam. Blijf in mijn buurt
tot ik het busseltje ongekamd groen
zie liggen. Ik wijs het je aan.

 
Het vergeten wordt op alle manieren waargenomen.

...Wat we verloren raakten is
geen naam, het zijn bijeengedreven veren.

Crebolder verwoordt hoe langzamerhand jeugdherinneringen vervagen, hoe stenen beelden aangetast worden onder weersinvloeden en zo vergeten kunnen raken, hoe je door kreten op muren herinnerd wordt aan vergeten gebeurtenissen, hoe de tijd verstrijkt...

Diep onder deze sporendragers liggen
hun voorvarens in het laatste stukje Krijt,
tijdperk van de reuzenhagedis. ...

Kortom Crebolder schrijft over alle vormen van vergeten die je kunt bedenken... Ook het vergeten van het leren van taal.

Rond, als het Birmese schrift, wordt
de eerste taal gesproken. Door het
gebrabbel en gebrouw kent men
de smaak van letters al. ...

Elk gedicht is afgedrukt als zijnde tienregelig. Deze regels hebben allen min of meer dezelfde breedte. De gedichten lijken vierkante tekstblokjes. De punten en komma's staan niet aan het einde van de regels, veel van de zinnen lopen door in een nieuwe regel.

Alle gedichten zijn kleine blokjes over 'vergeten' woorden of gebeurtenissen.
Hoe vaker je ze leest hoe meer ze opbloeien en hun 'vergeten' prijsgeven. Soms is het zoeken en piekeren, wat bedoelt ze hiermee, maar zoals vaak bij poëzie breekt ineens licht door en zie je de verscholen betekenis achter de woorden.

Ik vond het een verrassende bundel  vooral door de vele manieren van kijken naar 'vergeten'. Je verwacht een zoeken naar herinneringen en woorden maar vergeten kan veel meer inhouden, zoals uit deze bundel blijkt.

 
ISBN 9789046807224 Paperback 55 pagina's Uitgeverij Nieuw Amsterdam maart 2010

© Dettie, maart 2010

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER
 

 


Zoeken

Recensies