Het zilte begin
het poëziedebuut van M. (Greta) Bakker
Inleiding
Internet biedt heel wat mogelijkheden, zowel voor aankomende dichters, als voor dichters die reeds naam gemaakt hebben. Zo leerde ik op de site www.gedicht.nu Greta Bakker kennen. Vorig jaar in oktober publiceerde zij haar eerste bundel, ‘Het zilte begin’, als het ware een nieuwe geboorte uit zee. Misschien wordt dit wel een nieuwe Venus van Botticelli ? Haar levensmotto is geïnspireerd door René Descartes : ik dicht, dus ik besta. Haar eersteling mag er alvast wezen.
Japan versus het Westen
Greta is een dichteres die houdt van klassieke vormen, en dat wordt al snel duidelijk bij het bekijken van de inhoudstafel. De bundel bevat hoofdzakelijk limericks, rondelen, kyoka, sonnetten, senryu en een acrostichon. De meeste van deze types zullen de lezer wel bekend zijn.
Ongeacht wat zij ook kiest, telkens weet zij heel spontaan deze vormen te verbinden met moderne thema’s. Japanse en Westerse stijlen wisselen elkaar hierbij af.
Een minder bekende vorm is misschien wel het ollekebolleke. Deze vorm vond ingang in het Nederlandse taalgebied dankzij Drs. P. De naam verwijst naar het gelijknamige kindervers omdat de versvoet (dubbele dactylus) overeenkomt. In het Engelse taalgebied was hij al langer bekend als Jiggery-Pokery, Higgledy-Piggledy of als Double Dactyl. Voor de strenge regels, waaraan dit vers moet voldoen verwijs ik graag naar Wikipedia.
Ook in de gedichten, die niet onder bovengenoemde categorieën vallen zit nog heel wat structuur. Er is nog veel aandacht aan strofenbouw, enjambementen en rijm. Zo lezen wij bijvoorbeeld in ‘Te ver van de zee’ (blz. 33) :
Laat alle zorgen af, laat elke teugel vieren
op deze kille ochtend in het stadje, zo stil
dat een gebrek aan geluid me deed ontwaken
…
Verzen kunnen soms als het ware ontdubbeld worden, aansluitend bij het vorige vers, en tegelijk aanknopend aan het volgende vers.
Bij de interpunctie en het al dan niet gebruiken van hoofdletters mis ik soms wel enige systematiek.
Overwegend Nederland
Al hoewel de gedichtvormen zouden kunnen wijzen op een tweedeling in de thematiek (Japan tegenover het Westen) ligt de klemtoon toch helemaal op Nederland, en zijn relatie tot de zee en het water. Het begint reeds met ‘Zeehaven’ (blz. 7), die ook weerspiegeld wordt in het kaft van de bundel :
Ginds eindigt het dorp en begint het zilte,
vrachtschepen varen voorbij terwijl hij staart
…
Helemaal achteraan lezen wij in ‘Alles’ (blz. 70) :
Ik ben op een vreemde kade beland
…
Greta schenkt aandacht aan persoonlijke ervaringen. Zo vormen haar schoenen in ‘De stem van mijn hart (schoenen)’ (blz. 10) een klankbord voor wat zij gewaar wordt bij dagdagelijkse bezigheden, die tot een sleur kunnen verworden,
…
Iedere avond eten koken,
dat is een langzame dood
Om de zinnen te verzetten
verfde ik mijn schoenen rood
…
terwijl het relativeren toch niet ver hoeft te zijn. In ‘Een nieuwe wereld’ (blz. 11) wordt dit bijvoorbeeld
tot de zwoele geur van duinrozen
Maar zij observeert ook anderen, of gebeurtenissen, en geeft haar indrukken hierover weer. Hierbij wordt veel aandacht geschonken aan de stad, de relaties tot anderen. De emoties die hierbij aan bod komen bestrijken het heel Greta’s leven, van haar kindertijd tot nu.
Een voorbeeld (uit ‘Café Erasmus voorgoed gesloten’ (blz. 17), dat bovendien nog grensoverschrijdend is:
De ganse week voelde ik mij triest:
Café Erasmus voorgoed gesloten.
Dit Leuvens café …
Een onderwerp dat ook vrij uitvoerig aan bod komt, is sport. Een vleugje ironie is hierbij nooit ver weg (hierbij is ook de vorm medebepalend, want het zijn bijna allemaal senryu). Een heel geslaagde vind ik persoonlijk ‘Giro d’Italia’ (blz. 73).
Debuut
Een debuut betekent voor de auteur toch steeds weer drempelvrees, of plankenkoorts. Achteraf bekeken kan dit terecht zijn, of overdreven. De reacties zijn niet altijd goed te voorspellen. In dit geval kan ik heel kort zijn, en zou Greta willen vragen niet te lang te willen wachten met een nieuwe bundel.
Het zilte begin, M.Bakker
Paperback | 77 Pagina's | uitg. writehis(s)tory | oktober 2007
© Rutger, februari 2008
Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER
