Luuk Gruwez
Luuk Gruwez
De gedichten zijn geplaatst met
toestemming van Luuk Gruwez en
uitgeverij De Arbeiderspers.
http://users.pandora.be/walter.vanroy/
Aarde beef, hemel donder, sterren val.
Hier is mijn lief, voor één keer iets te vroeg.
Zij was het beste wat ik had,
maar kwam bij leven nooit op tijd.
Ik wou haar nog een dagje hier.
Nu dat niet mag: zorg goed voor haar.
Verstrek haar 's avonds goudsbloemthee
en zing een liedje in haar hals.
Ook moet een thermometer achterin.
Want ging het hier vaak fout met haar,
ik wed dat haar ook daar iets schort.
Laat haar dat leven overdoen
met een briljanter eindrapport:
o laat haar zegepralend gaan.
Luuk Gruwez,
Uit: Vuile manieren
Amsterdam: De Arbeiderspers 1994
die doe ik bijna nooit op slot.
Gaat u toch zitten, doe mijn sloffen aan;
er staat een borrel in de kast.
Mijn allerliefste dief bent u.
U zult waarschijnlijk zenuwachtig zijn.
Dit huis is mijn museum. Kijk.
De gekste dingen heb ik hier bijeen,
(...)
Misschien wilt u, voor u ermee begint,
toch eerst in een album neuzen
of in mijn favoriete liefdesbrief?
Mijn oude pornobladen? Ook niet slecht.
Wie lijkt er beter op zichzelf
dan hij die anoniem kan zijn?
Kijkt u dus rustig: het kalmeert
bezit te nemen van een andere geest.
Ik laat u zien dat ik niet eenzaam ben.
Ik ben niet eenzaam, als u dat maar weet,
al doet u mij veel eer met uw bezoek.
(...)
Vooruit, succes, het is nu tijd.
Hier in de kamer met de boekenkast:
kwart metertje heb ík geschreven.
(...)
Voorzichtig, ginds de trap op, links,
vervolgens rechts, tot aan de gastenkamer.
Hier liet ik na haar dood mijn moeder wonen
met al haar handtassen en haar migraines,
(...)
Ik heb heel lang voor u gespaard
omdat ik wist dat u zou komen.
Pas zeven was ik en ik wist het al.
Ik heb het allerfraaiste porselein,
en een stoel of twee in Louis-Seize,
(...)
Ten slotte komt u bij een kamer.
Die is potdicht, waarvoor excuus.
Hier houd ik mijn vriendin gevangen
in touwen, ketting om de voet.
Geen mens kent de bezitter van haar lijf.
Of toch: wilt u het waarlijk weten?
Ik lig al naast haar, twintig jaar.
Wij zijn er trots op dat wij ouder worden,
de laatsten die geloven in elkaar.
En als zij slaapt hou ik haar dromen vast,
en als zij zucht of kucht haar keel,
en telkens als zij lacht haar lach
en telkens als zij weent haar tranen.
Er is maar één dief die ik vrees:
de dief die harten steelt.
U moet geweldig van mij houden
dat u mij zozeer wilt beroven.
Maar ook al neemt u alles mee,
laat haar bij mij, en mij bij haar.
Luuk Gruwez
Uit: Dieven en geliefden,
De Arbeiderspers 2000
alleen fragmenten. Op de flap vooraan staat
vermeld: "Dieven en geliefden is een bundel van
een romanticus die met zijn hoofd in de wolken,
maar met zijn voeten in de modder staat."
Tiba
I
Ik durf je amper te vertellen, kameraad,
tijdens hoeveel van mijn dagen ik haar haat,
die oudste industrie van het verdriet, de poëzie.
Dat ik haat hoe zij met mij brutaal aan de haal gaat,
hoe zij mij struikelen doet over mijn
enjambementen, mijn chiasmen, assonanties
en tegen het scheenbeen van mijn eerste liefde schopt.
Dat zij helemaal geen rekening wil houden
met de noden van mijn darmen en de doden
in mijn ziel en de zaden op een plek
waar eeuwigheid een poging tot ontspringen doet.
Gister nog, bij Osman, die mijn kapper is,
kroop zij ongevraagd en naakt bij mij op schoot
terwijl het scheermes langs mijn slapen gleed.
En nog diezelfde dag, terwijl ik boven op een ladder stond,
strooide zij schaterend voetzoekers in het rond.
Wij mogen dan wel in een zuiderse patio liggen,
er fanatiek naar strevend onder een zwijgzame
sterrenhemel gelukzalig niets en niemand te zijn,
maar daar zelfs komt zij langs, de poëzie, la poesia,
met het bon chic, bon genre van een tettertrien.
Zij vindt het helemaal niet erg - wat dacht je wel? -
de beste coïtus ter wereld te verstoren
om te zeggen dat zij niets te zeggen heeft.
Rot op, roep ik, de pot op, rot toch op!
Maar daar propt zij al een vod
diep in de strot van mijn geliefde,
die haar terecht van oudsher wantrouwt.
Ik durf je amper te vertellen, kameraad,
hoezeer en tijdens hoeveel van mijn dagen ik haar haat,
de poëzie, dat ik haar haat met hart en ziel.
En dat, als ik haar liefheb: hoogstens per vergissing.
Luuk Gruwez
uit: Lagerwal,
Uitgeverij De Arbeiderspers,
Amsterdam, Antwerpen 2008
toen hij het zoogdier schiep
de leeuw, akkoord, een meesterwerk
maar wat te zeggen van de mens?
en had de olifant niet moeten briesen
de dashond met zijn trieste blik
niet moeten piepen als een muis?
had die mens niet moeten mekkeren?
er waren dichters nodig, beter in geluid
zangers met perfecte strot
om wat verkeerd ging te herstellen:
constructiefouten in zijn schepping
hij schiep er enkele, mijn god
en met zijn vette schommelende lijf
deed hij, tot iedereens vermaak
een walsje in de balzaal op aarde
en of het goed was, zag hij niet
Luuk Gruwez
Uit de bundel:"Vuile manieren"
Uitgeverij:De Arbeiderspers 1994
Niet omdat ik daar ontstond
tussen Walle en station,
uitgerust om op te krassen,
maar daar in Kortrijk wezens wonen
met trage tranen en met snelle winden,
muffer dan - eertijds- het rotend vlas
in het gouden water van de Leie.
En daar in Kortrijk mannen wonen
met schuine moppen, met centen die kloppen
in hun te diepe, haast diepzinnige zakken.
Kom, lieve bommen, donder neer, verpletter Kortrijk.
Maar spaar de kinderen van Stella Maris,
de sullen van de Pottelberg,
de hoeren van de Papenstraat.
En o, voordat ik het vergeet,
spaar ook mijn tante en de haren.
Spaar toch vooral mijn malle nicht
die dertig is en aan een telraam zit
en telt en telt en nooit iets vindt dat klopt.
Kortom, spaar Kortrijk maar.
Luuk Gruwez
uit: Vuile manieren
Uitgeverij: De Arbeiderspers 1994
in haar hoofd van waspoeder en zeep
bood zij haar mond van eeuwen aan,
haar hele ziel in ondergoed,
opdat zij niet voorbij zou gaan.
Maar debuterend in de malle troost
van kinderneuzen vol met snot,
heeft zij voor eeuwigheid geen tijd.
Het regent, maar zij blijft gezond,
gezond zoals een moeder moet
- een trage, weldoorvoede kloek,
voorgoed begraven in haar kroost.
Zo leert zij leven van recepten
en van remedies tegen zeer
dat, eer het komt, genezen wordt.
En eeuwigheid is kinderspel.
Luuk Gruwez
uit: Bandeloze gedichten,
een keuze uit de poëzie 1977-1990,
De Arbeiderspers 1996
een fotolijst, een hoornen bril,
verlovingsjurk van anno dertig,
de prullenkraam van een bestaan
dat eens vol meesterwerken was.
haar mooiste meesterwerk ben ik,
haar mausoleum voor een dochter,
de hare, die mij baarde en toch stierf,
de missing link die ons verbindt,
gemis dat vlees werd, stof en as.
uit alles blijkt dat zij zich traint in blijven,
in voortbestaan, inpakken van wat was.
en met een stem vol moederschap
laat zij een opdracht aan de planten na:
wees daar, eis water, als ik niet meer ben.
alles wat weerloos is en eindigt
verdient een voortbestaan. geen ding.
zo eindigt ook haar kunstgebit
met gouden stift, dat nu nog elke avond
in een glaasje gaat, straks in een kist.
Luuk Gruwez
uit "Dikke mensen"
De Arbeiderspers 1990
en zonder overtollige reutel spoedden zij zich heen
van sterfplaats naar sterfplaats,
jaren ouder van jaren verlangen.
Als zonderlinge geliefden woonden zij in het landschap,
aan alle wensen der weelde ontwend,
zachtmoedig als wat niet meer wordt gevreesd.
Zij kenden geen verhuizen meer.
En wij, gekomen uit de oorden
van het roekeloos woekerend woord,
wisten tussen stof en steen en stilte
de ampere galm van hun stappen nog bewaard,
en zwegen, als voorgoed ontheemd,
in de leerzaamheid van zeldzame minnaars.
En van jaren verlangen
werden wij jaren en jaren ouder.
Uit: Een huis om dakloos in te zijn,
Elsevier/Manteau,
Amsterdam/Antwerpen, 1981
Sourdine
En als er geen tederheid meer is,
laten we de tederheid dan veinzen
met geblinddoekte handen en geloken ogen,
liggend aan elkander als een grens.
Een woord mag dan niet langer een woord heten,
maar een mondvol troostvol verzwijgen;
en verlangen niet langer een armslag lang,
maar verder, weidser dan een vergezicht
vol zomervogels, muziek van Mendelsohn, een sfumato
aan Da Vinci ontleend. Jij zult je mooiste medelijden
ruilen met mijn liefste verdriet; ik, voorzichtig talmen
om het tanen van je lichaam dieper af te tasten.
O als er dan nog tederheid is, laten wij de tederheid vrezen
als een oud zeer. Zoveel tederheid,
daar kon geen mens ooit tegen.
Luuk Gruwez
uit: Bandeloze gedichten
Amsterdam, De Arbeiderspers 1996
voltooid. zij moet mij nog ten grave dragen.
o, leg haar straks, al stijf van ouderdom,
met beide borsten in een kist.
ik weet dat u soms voorkomt in het wild
naast aasgier, lynx en tijgerkat:
fouileer haar niet tot op het bot
of daar nog ergens kanker zat.
ook ik lijd honger aan haar lijf.
wees niet bekommerd om uw maal:
ik wil een ander kwijt in ruil voor haar.
ik wil een ander kwijt, of minstens mij.
Luuk Gruwez
uit: Dikke mensen,
De Arbeiderspers 1990,